Συνέντευξη με τη Λογοτέχνιδα Γκέμμα-Μαρία Ιωάννου - ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

Ο «ΚΕΦΑΛΟΣ - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» έχει ξεκινήσει μία νέα δράση με τίτλο: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ» και προσκαλεί όλους τους Λογοτέχνες, Ποιητές και Συγγραφείς να συμμετάσχουν σ' αυτήν (ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ). Σκοπός της εν λόγω δράσης είναι η προβολή μέσω αφιερωμάτων και συνεντεύξεων των σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών, Ποιητών και Συγγραφέων, είτε έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο είτε όχι και η δημιουργία του πρώτου τόμου της «Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας των Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών», η οποία θα συσταθεί σε μία ανεξάρτητη ιστοσελίδα με τη μορφή ηλεκτρονικών τόμων και την έκδοση δωρεάν e-book.

Στη σημερινή μας παρουσίαση στα πλαίσια της δράσης: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ», θα σας παρουσιάσουμε τη Λογοτέχνιδα, Γκέμμα-Μαρία Ιωάννου, η οποία συμμετέχει στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» και απάντησε στις ερωτήσεις του Δημοσιογράφου, Λογοτέχνη και Εκδότη του Περιοδικού Κέφαλος, κ. Πλούταρχου Πάστρα, για το λογοτεχνικό της έργο, τα βιβλία και τη λογοτεχνία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΓΚΕΜΜΑ-ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ

1. Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για τη λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

Η λογοτεχνία είναι η έκφραση της ψυχής. Είναι αποτύπωση με λέξεις, συναισθημάτων, καταστάσεων που βιώνουμε ή που επιθυμούμε να βιώσουμε και οι συνθήκες δεν μας επιτρέπουν. . Τις περισσότερες φορές και κυρίως στα πρώτα του γραπτά, ο λογοτέχνης αυτοβιογραφήται.  Αυτό είναι πιο εμφανές στην ποίηση αφού είναι πιο ολιγόλογη.  

2. Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στο σύγχρονο άνθρωπο;

Στον λογοτέχνη κατά κύριο η λογοτεχνία λειτουργεί ως καταφύγιο και διέξοδος παράλληλα. Είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας αφού αποφορτίζει γράφοντας. Εντούτοις μέχρι να γίνει αυτό διάγει μια διαδικασία έντονη. Για τον αναγνώστη ένα βιβλίο είναι σύντροφος και πιθανόν λυσάρι σε ερωτήματα, ή και δημιουργός ερωτημάτων. 

3. Η ποίηση στις ημέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλαιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

Η ποίηση έχει γίνει κατά τη γνώμη πιο εσωτερική. Αφορά τις περισσότερες φορές πιο πολύ τον ποιητή και ίσως ο αναγνώστης να μην μπορεί να ταυτιστεί τόσο εύκολα. Από την άλλη έχουν πληθύνει αυτοί που γράφουν ποίηση, καλή ή κακή αυτό δεν είναι του παρόντος να το σχολιάσουμε και ίσως να μην είμαστε και οι αρμόδιοι. Ετσι ο καθένας εκφράζει τα συναισθήματα του με τις δικές του λέξεις. Να σας πω ένα παράδειγμα. ¨όταν ήμουν έφηβη  χρησιμοποιούσα πάρα πολύ την ποίηση μεγάλων ποιητών για να εκφραστώ. Για ένα διάστημα είχα ταυτιστεί με το Μονόγραμμα του Ελύτη. Δεν τολμούσα να αποτυπώσω τα όσα ένοιωθα με το δικό μου τρόπο γιατί δεν απέδιδαν αυτό που ένοιωθα. 

4. Και τώρα μία δύσκολη ερώτηση. Τι σημαίνει για σας ποίηση;

Για μένα η ποίηση είναι η ζωή μου. Το οξυγόνο μου. Αν μου απαγορεύσει κάποιος να γράφω είναι σαν μου στερεί την ανάσα μου. Δεν ξέρω αν γράφω καλά ή κακά. 

5. Πότε ξεκινήσατε ν’ ασχολείστε με την τέχνη του λόγου και ποιος ήταν ο λόγος που σας παρότρυνε;

Ξεκίνησα δειλά δειλά γύρω στα έντεκα δώδεκα. Το πρώτο μου ποίημα ήταν αφιερωμένο στον νεαρό ήρωα του κυπριακού αγώνα 1955/59 Ευαγόρα Παλλικαρίδη.   Από τότε  γράφω. Σε χαρτάκια, όπου βρω. 

6. Γιατί γράφετε;

Έχω ανάγκη να γράφω. Είναι η φωνή μου, το γέλιο μου, το δάκρυ, το παράπονο.

7. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας; 

Ένας βασιλικός, το γέλιο μιας γιαγιάς, ο έρωτας, ο θάνατος, το σκοτάδι και το φως, ένα χαμόγελο και ένα δάκρυ. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν πηγή έμπνευσης για να γράψω. 

8. Με ποιο λογοτεχνικό είδος ασχολείστε περισσότερο;

Αγαπώ πολύ την ποίηση και κατά κύριο λόγο με αυτήν εκφράζομαι. Εντούτοις γράφω μικρά πεζά, μονολόγους, τα οποία όμως είναι προς το παρόν στον υπολογιστή μου και δεν έχουν βγει στο φως. Ισως αργότερα.

9. Μιλήστε μας για το λογοτεχνικό σας έργο.

Έχω  εκδώσει  δύο ποιητικές συλλογές.  Το 2016 από τις εκδόσεις Ιωλκός στην Αθήνα, το- Αύριο λοιπόν..  και ένα χρόνο αργότερα από τις εκδόσεις Φυλλίς στην Κύπρο το –Χρωματιστό μου γκρίζο.  Καλώς εχόντων των πράγματων στο τέλος του χρόνου θα έχουμε και την Τρίτη ποιητική συλλογή από τον Ιωλκό  με τίτλο Ουσιαστικά Ρήματα. 

10. Πείτε μας λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο που έχει τίτλο: «Ουσιαστικά Ρήματα» 

Το τελευταίο  βιβλίο, αυτό που πρόκειται δηλαδή να εκδοθεί, το ‘Ουσιαστικά Ρήματα’ είναι καθαρά βιογραφικό. Αποτυπώνει τον εσωτερικό μου αγώνα να ελευθερωθώ από εσωτερικά δεσμά, σκοτάδια,  από τους εφιάλτες που με κυνηγούσαν χρόνια. Σκιαγραφεί μια επώδυνη  πορεία προς την αυτογνωσία.  

11. Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;

Δεν  υπάρχει βασικά αγαπημένη ώρα.  Όταν κάτι  τριβελίσει τη σκέψη μου, κάνει την καρδιά μου να χτυπήσει θα το γράψω ότι ώρα και αν είναι, όπου και αν βρίσκομαι.  Μου έχει τύχει να ξυπνήσω στις δύο τα μεσάνυχτα για να γράψω, αλλά και ενώ εξυπηρετούσα πελάτη στην εταιρία που εργάζομαι.  Μάλιστα ο προϊστάμενος μου που ξέρει το κουσούρι μου όταν περνά από το γραφείο και με βλέπει να γράφω με ρωτάει χαριτολογώντας αν είναι για τη δουλειά ή αν είναι κάτι που σκέφτηκα. 

12.  Πως είναι η ζωή ενός λογοτέχνη στα χρόνια της κρίσης;

Η ταυτότητα μας σήμερα δεν λέει  λογοτέχνης αφού πρέπει πρώτα να εξασφαλίσουμε τα βασικά για να ζήσουμε και μετά να γράψουμε. Δύσκολα λοιπόν τα πράγματα για τους λογοτέχνες στην εποχή μας.  Και όσο και αν προσπαθούμε να πολεμήσουμε με όπλο τον λόγο δυστυχώς  δεν μας αφήνουν.  Είναι και μια εποχή ευκολίας σε όλους τους τομείς.  Κυριαρχεί το μότο, να ζήσουμε για το σήμερα και αύριο βλέπουμε.  Δεν γίνεται πια η λογοτεχνία σημαία για αγώνες. Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κρίση κοινωνική, αξιών. Τα πάντα έχουν ισοπεδωθεί.  

13. Πως θα χαρακτηρίζατε τη λογοτεχνική παραγωγή σήμερα;

Η δυσκολία έκδοσης λογοτεχνικών έργων που υπήρχε παλαιότερα δεν υπάρχει πια. Στις μέρες μας ο καθένας μπορεί να εκδώσει τα γραπτά του. Έτσι έχουμε πληθώρα λογοτεχνικών έργων. Είναι βέβαια δίκοπο μαχαίρι αυτό, αφού υπάρχει και πολλή σαβούρα. Όμως από την άλλη ο αναγνώστης ‘έχει επιλογές.  Τώρα το αν επιλέγει την ποιότητα αυτό είναι άλλη ιστορία. 

14. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός Best Seller;

Best seller ;  Αν πω αίμα δάκρυα και πόνο  θα παρεξηγηθώ.  Παρόλ΄αυτά  δείτε τι πουλάει όμως. Το εύκολο, το εύπεπτο και το εφήμερο. Αυτό που μπορεί να  γίνει και αύριο μεθαύριο μια τηλεοπτική σειρά και να κάνει νούμερα τηλεθέασης. Και μετά να ξεχαστεί. 

15. Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα επιλέγατε; 

Το έντυπο βέβαια. Λατρεύω το χαρτί, τη μυρουδιά του, την υφή  του. Τη συντροφιά του στο μαξιλάρι μου. 

16.  Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ ένα νέο λογοτέχνη;

Να γράψει με την ψυχή του. Να μην πιέζεται να γράψει απλά και μόνο γιατί πρέπει να γράψει κάτι.  Να μιλάει μόνο όταν έχει κάτι πραγματικά να πει.  

17. Τώρα ας περάσουμε στην πλευρά του αναγνώστη. Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε;

Αυτό το διάστημα ξαναδιαβάζω την Ασκητική του Καζαντζάκη. Είναι ένα βιβλίο που με σημάδεψε. Που  μιλάει στη ψυχή μου.  Βέβαια στο γραφείο μου είναι και δύο άλλα που περιμένουν στη σειρά. Δυό αγαπημένοι συγγραφείς, δύο αγαπημένα βιβλία,  ο Χρίστος Τσιαήλης και το Ψωμί, και ο Θεόφιλος Γιαννόπουλος και το Αγκάθινο Στέμμα. 

18. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Ο Καζαντζάκης, ο Καραγάτσης, ο Αθανασιάδης. Από τους νεότερους αγάπησα τη γραφή του Θεόφιλου Γιαννόπουλου στο βιβλίο του Αγκάθινο Στέμμα και περιμένω με ανυπομονησία την καινούργια του δουλειά. Βέβαια η μεγάλη αγάπη μου είναι η ποίηση. Νίκος Γκάτσος  Τάσος Λειβαδίτης, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Νίκος Καββαδίας,  Φροσούλα  Κολοσιάτου, Ανδρέας Τιμοθέου, Ελένη Αρτεμίου. 

19. Ποια είναι τ’ αγαπημένα σας βιβλία;

Διαβάζω τα πάντα. Αρκεί να έχουν κάτι να μου πούν.  Να  μου μιλήσουν.  Αλλά έχω μια προτίμηση σε ιστορικά, φιλοσοφικά βιβλία, χωρίς βέβαια αυτό να με εμποδίζει από το να διαβάσω και κάτι άλλο. 

20. Τελευταία ερώτηση. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας;

Θέλω απλά να είμαι καλά και να μπορώ να γράφω. Τώρα το αν θα γίνουν βιβλίο κάποια πεζά αυτό θα δείξει. Αλλά δεν είναι αυτοσκοπός.  Ο μονόλογος που ετοιμάζω θα επιθυμούσα να ανέβει στο σανίδι λόγω του θέματος που πραγματεύεται, τη ενδοοικογενειακή βία.  Απλά να δώσει ένα μήνυμα. 

* Σας  ευχαριστώ πάρα πολύ για την τιμή που μου κάνατε να με φιλοξενήσετε στο περιοδικό. 
Εύχομαι κάθε επιτυχία και ένα μεγάλο  μπράβο για τη σημαντική δουλειά που κάνετε στο χώρο της λογοτεχνίας και του πολιτισμού. 

Γκέμμα-Μαρία Ιωάννου 

*     *     *

ΑΤΙΤΛΟ
(της Γκέμμας-Μαρίας Ιωάννου)

Τα κενά διαστήματα ανάμεσα στις λέξεις
Εκείνα, που αποκαλούν σιωπές
Ίσως, λέω ίσως
Θα έπρεπε στις σχολικές τις αίθουσες,
Πίσω από τις κλειστές τις πόρτες,
Την ώρα του βραδινού στο τραπέζι,
Την ώρα που σμίγουν από έρωτα δυό κορμιά
Να μας μάθαιναν, να μαθαίναμε
Να γράφονταν σε μαυροπίνακα με λευκή κιμωλία
Στον αχνό του ζεστού φαγητού
Σε δυό μάτια
Διάβασε, άκου !
Τα κενά διαστήματα ανάμεσα στις λέξεις
Τις σιωπές. 
Αναρωτιέμαι…
μήπως από φόβο δε  θέλουμε να τις διαβάσουμε.

ΑΤΙΤΛΟ
(της Γκέμμας-Μαρίας Ιωάννου)

Κηδεύω σήμερα τους στίχους μου
Που αυτοκτόνησαν
Αφού ηρωικώς αγωνίστηκαν
Δεν έφτασαν στον προορισμό τους

Αλλά έχασαν το δρόμο
Και ντράπηκαν να επιστρέψουν 
Ηττημένοι.

*     *     *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΓΚΕΜΜΑΣ-ΜΑΡΙΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

Γεννήθηκα ένα χάραμα τρίτης στις 11 του Δεκέμβρη το 1968. Η καταγωγή μου είναι από την πλευρά της μάνας μου από το χωριό Μοσφίλι στην περιοχή Τυλληρίας και από την πλευρά του πατέρα μου από την κατεχόμενη Τύμπου.  Φοίτησα στο Λύκειο Παλουριώτησσας  και αργότερα πήγα για σπουδές στην Αθήνα στη Φιλοσοφική σχολή. Χρόνια αργότερα πήρα πτυχίο στις πολιτικές επιστήμες από το πανεπιστήμιο Κύπρου και μεταπτυχιακό στην Επικοινωνία από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. 
Τον Σεπτέμβρη και πάλι στα θρανία, για το μεταπτυχιακό στην Πολιτική και Πολιτιστική Ανάπτυξη στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. 
Ασχολούμαι με την ποίηση και τη λογοτεχνία από τα παιδικά μου χρόνια αλλά δεν είχα επιχειρήσει να βγάλω προς τα έξω γραπτά μου. Το 2016 όμως πήρα τη μεγάλη απόφαση και έκδωσα την πρώτη μου ποιητική συλλογή με τον τίτλο Αύριο λοιπόν.. στην Αθήνα από τις εκδόσεις Ιωλκός και ένα χρόνο αργότερα τη δεύτερη με τίτλο Χρωματιστό μου γκρίζο από τις εκδόσεις Φυλλίς. 
Η ποίηση για μένα είναι ανάγκη. Είναι ο τρόπος μου να εκφράσω σκέψεις, συναισθήματα, προβληματισμούς. Μέσα από το λόγο, τις λέξεις δίνω τη χαρά μου, τη λύπη μου, το γέλιο και το δάκρυ μου.  Είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας. Όλα εκείνα τα συναισθήματα που με κατακλύζουν γίνονται λέξεις. 
Αφορμή για να γράψω μπορεί να είναι οτιδήποτε. Ένα λουλούδι που με άγγιξε, ένα παιδί που γελάει, ένας έρωτας, η βροχή.
Αγαπώ την ποίηση. Δεν γράφω μόνο αλλά διαβάζω. Αγαπημένοι ποιητές, ο Καβάφης  ο Γκάτσος ο Λειβαδίτης, ο Χριστιανόπουλος, η Φροσούλα  Κολοσιάτου, η Ευτυχία Αλεξάνδρα Λουκίδου , ο Ανδρέας Τιμοθέου, ο Ανδρέας Καρακόκκινος, η Ελένη Αρτεμίου. 
Αν μου στερούσαν τη δυνατότητα να γράφω θα ήταν σαν να μου στερούσαν το οξυγόνο. 
Ετοιμάζω την τρίτη μου ποιητική συλλογή που ευελπιστώ να εκδοθεί στο τέλος του χρόνου, μια συλλογή με διηγήματα στα οποία κυρίαρχες μορφές είναι οι γυναίκες και ένα μονόλογο μιας γυναίκας θύμα βίας τον οποίο θα ανεβάσουμε καλώς εχόντων των πραγμάτων τον Σεπτέμβρη και τα έσοδα της παράστασης θα δοθούν στον Σύνδεσμο για την πρόληψης της βίας στην οικογένεια. 
Ασχολούμαι παράλληλα με το θέατρο, την άλλη μεγάλη μου αγάπη, ερασιτεχνικά συμμετέχοντας σε παραστάσεις με τη θεατρική ομάδα της Αντζελας  Ριζάκη. 

Γκέμμα-Μαρία Ιωάννου

*     *     *

ΑΝ ΘΕΣ ΚΑΙ ΣΥ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙΣ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ: 

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ 

ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΧΡΟΝΩΝ 

ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ

ΠΑΤΗΣΕ 

ΕΔΩ!